Leiderschapsstijlen: zo pak je je rol als leider

 
Leiderschapsstijlen: zo pak je je rol als leider
24 mei 2022 -  8 minuten leestijd
Niet iedereen is een geboren leider. Leiderschap pakken gaat niet vanzelf. Dat lukt alleen als je over bepaalde eigenschappen beschikt, als je weet wat een organisatie tegenwoordig verlangt van een leider, en vooral: als je jouw eigen rol als leider weet in te nemen door jezelf goed te kennen. Iedereen heeft namelijk zijn/haar eigen leiderschapsstijl.

Heb je op dit moment een leidinggevende functie, maar lukt het je niet om je draai daarin te vinden? Zou je graag je medewerkers willen enthousiasmeren en mee willen krijgen in veranderingen?

Een goede loopbaancoach kan je jouw eigen gewenste leiderschapsrol helpen creëren. Daarmee geef je op de juiste manier leiding aan je teamleden. Daar hebben niet alleen je teamleden, maar jij uiteraard zelf ook belang bij.

Wat is leiderschap?

Leiderschap is de kunst om anderen in beweging te zetten om zodoende gemeenschappelijke aspiraties te bewerkstelligen‘, schrijven Barry Posner en James Kouzes in hun klassieke studie Het geheim van leiderschap uit 1996.

Zij leggen de focus op enkele woorden:

  • Kunst: op een perfecte manier leiderschap tonen, kun je oprecht vergelijken met beeldende kunst. Ook dat is iets waarvoor je absoluut talent nodig hebt.
  • Anderen: als leider richt je je pijlen op andere mensen. Jij moet aan hen leiding geven, zodat zij op de juiste manier kunnen functioneren.
  • Gemeenschappelijke aspiraties: als leider moet je je team in goede banen zien te leiden. Het doel daarbij is om de gemeenschappelijke aspiraties te bewerkstelligen. Bij leiderschap moet het daarom altijd gaan om samenwerking en om gemeenschappelijkheid.

Welke leiderschapsstijlen bestaan er?

Door de jaren heen zijn er veel verschillende leiderschapsstijlen gedefinieerd. Je hebt vast weleens gehoord van directief leiderschap, dienend leiderschap, laissez faire leiderschap, autocratisch leiderschap, spiritueel leiderschap, autoritair leiderschap of democratisch leiderschap.

Binnen het grote ‘aanbod’ van leiderschapsstijlen zijn er twee hoofdgroepen met een heldere visie:

Transactioneel leiderschap

Transactionele leiders sturen en geven iets en verlangen daar iets voor terug. Je kunt hierbij denken aan een target dat gehaald moet worden, bepaalde doelen die worden nagestreefd, of een bepaalde efficiëntie die behaald moet worden. Transactioneel leiderschap is een vorm van taak- en resultaatgericht leiderschap.

Transformationeel leiderschap

De transformationele leiders richten zich meer op het zachte aspect, de menselijke kant, binnen het leiderschap. Deze leiders zorgen voor onder meer inspiratie, persoonlijke ontwikkeling en empowerment. Ook zijn ze sterk in het ontwikkelen van relaties. Dit type leiderschap heeft een positieve impact op het welzijn van het team. Transformationeel leiderschap is een vorm van mensgericht leiderschap.

Beide soorten leiders streven datzelfde doel na: de kunst om anderen in beweging te zetten om zodoende gemeenschappelijke aspiraties te bewerkstelligen. De manier waarop ze dat doen, verschilt alleen per type leiderschap.

Er bestaan op dit moment veel stijlen van leiderschap, die allemaal onder een van deze twee hoofdstijlen vallen. We noemden er aan het begin van deze alinea al een paar. Welke stijlen op dit moment ook veel toegepast worden zijn onder meer: coachend leiderschap, participerend leiderschap en inspirerend leiderschap. Maar ook kennen we nog charismatisch leiderschap, situationeel leiderschap en effectief leiderschap.

Leiderschap in een veranderende tijd

Er verandert veel in de wereld. Er zijn revolutionaire technologische ontwikkelingen, maar ook mentale ontwikkelingen veranderen snel. Veel mensen staan op dit moment anders in het leven dan bijvoorbeeld tien jaar geleden. Dat betekent dat de leiderschapsstijlen daarop aangepast moeten worden.

Een leider moet onder meer met onderstaande veranderingen rekening houden:

  • Vertrouwen: het vertrouwen in andere mensen is in de afgelopen jaren behoorlijk op de proef gesteld. Concreet betekent dat dat je het vertrouwen van je werknemers echt moet verdienen door goed leiderschap te tonen. Daarnaast verwachten werknemers een hoge betrokkenheid van hun leidinggevende bij de zaken die spelen in het team. Een leiderschapsstijl waarbij er geen aandacht voor het team is, wordt minder geaccepteerd.
  • Zingeving is belangrijker dan ooit: veel mensen leven steeds bewuster. Zij vragen zich dan ook regelmatig af: word ik nog blij van de dingen die ik doe? Daarnaast willen ze graag iets bijdragen aan een groter geheel, ze willen bevredigend werk doen. Mocht het antwoord op die eerste vraag ‘nee’ zijn en ze het gevoel hebben niet betrokken te zijn, dan is het goed mogelijk dat ze hun heil elders gaan zoeken. Als leider moet je dat uiteraard zien te voorkomen.

Hoe verandert leiderschap?

Leiderschap is dus door de jaren heen veranderd. Steeds meer transactionele leiders worden een transformationele leider. De aandacht is nu namelijk veel meer gevestigd op empowerment in plaats van op cijfers en sales. Veel leiders kiezen er dan ook voor om teams niet meer strak aan te sturen, maar om te vertrouwen op de kracht van hun medewerkers en het behalen van persoonlijke doelen.

Met name in een dynamische omgeving is er veel behoefte aan transformationeel leiderschap. Bij dit leiderschap draait het namelijk om persoonlijke ontwikkeling, inspiratie en innovatie. Arts en cultureel antropoloog Chetanya de Wit schrijft in haar boek De weg naar succesvol leiderschap. De geboorte van een leider (2020) dat in een dynamische omgeving behoefte is aan verhoogde organisatiebetrokkenheid vanuit de medewerkers.

Transformationeel leiderschap

Transformationeel leiderschap is op dit moment dé vorm van leiderschap. Binnen deze vorm van leiderschap draait het om de volgende componenten en vaardigheden:

  • Charisma
  • Gedrag
  • Intellectuele stimulatie
  • Intellectuele overwegingen

Wat voor soort leider ben jij?

Zie jij jezelf meer als een transactionele leider of meer als een transformationele leider?

Als je jezelf in transformationele leiders herkent, is het de vraag in hoeverre je in staat bent om mensen in hun kracht te zetten. Het is namelijk bijzonder lastig om mensen te empoweren, en nog lastiger om dat empowerment – en de gevolgen ervan – te meten.

Hoe jij jezelf als leider ziet, en hoe anderen jou als leider zien, wil nog weleens verschillen. Wil je echt weten hoe anderen erover denken? Dan kun je het best in conclaaf gaan met de mensen uit je team. Jouw teamleden weten maar al te goed op welke manier je leiding geeft én waaraan zij behoefte hebben. Mochten die twee componenten niet met elkaar overeenkomen, dan ben je niet in staat om het gewenste leiderschap te tonen.

Wat is het moment om je leiderschap te versterken?

Heb je jezelf door de jaren heen verbeterd? En ben je daardoor opgeklommen naar een leidinggevende positie binnen je onderneming? Dan is het goed om te weten dat je je leiderschap altijd kunt versterken:

  • Ben je op dit moment niet tevreden met je eigen leiderschap? Zorg dan dat je heel kritisch tegenover jezelf bent. Waar ben je precies niet tevreden mee? En op welke manier zou je graag leiding willen geven in de toekomst?
  • Zijn je medewerkers niet tevreden met je leiderschap? Zorg er dan voor dat je praat met je teamleden. Zij kunnen je maar al te goed vertellen wat op dit moment ‘ontbreekt’ aan je vorm van leiderschap. Durf in je team eerlijk tegen elkaar te zijn. En durf elkaar op een duurzame manier de waarheid te zeggen. Uiteindelijk is leiderschap én empowerment een compleet leer- en leefproces. Zo’n leefproces gaat altijd met pieken en dalen.

Hoe kan een coach je leiderschap helpen versterken?

Feit is dat je met een coach je leiderschap kunt versterken. Een coach kan je een spiegel voorhouden, helpt je op de goede weg en leert je een eigen leidingstijl te ontwikkelen.

Kun je lukraak een leidingstijl van een andere leider kopiëren? Nee, dat is gedoemd om te mislukken. Je moet je eigen stijl ontwikkelen. Een stijl waar jij je goed bij voelt en die bij jou past, maar waar je medewerkers zich ook goed bij voelen.

Een coach geeft je compleet nieuwe inzichten in je team, in je individuele teamleden en in je manier van leidinggeven. Samen met je coach kun je toewerken naar de gewenste leiderschapsstijl.

De kans is groot dat je coach je al snel op empowerment gaat wijzen. In de huidige maatschappij is dat simpelweg hét begrip waar het bij leiderschap om draait. Op dit gebied houdt een coach je een spiegel voor en zorgt ervoor dat jij in staat bent om die gewenste empowerment en leiderschapsstijl te ontwikkelen.

Wat levert coaching jou als leider op?

Steeds meer leiders kiezen ervoor om een coach in te schakelen. Wat levert het jou op?

  • Je krijgt een spiegel voorgehouden. Zo krijg je nieuwe inzichten, in je huidige manier van leidinggeven en in je gewenste manier van leidinggeven.
  • Met dank aan een coach kun je jezelf meer aansluiten bij je werknemers. Als je op die manier je leiderschapsstijl optimaliseert, werkt dat beide kanten op: het is goed voor je werknemers én voor jezelf.
  • Je bent beter in staat om gemeenschappelijke aspiraties te behalen. Met een coach werk je niet alleen aan je leiderschapsstijl, maar ook aan de gemeenschappelijke aspiraties van jouw team. Als jij nu besluit om een coach in te schakelen, hebben zowel jij als je gehele team hier profijt van.
  • Je ontwikkelt je eigen leiderschapsstijl. Het kopiëren van het gedrag van een andere leider heeft géén zin. Door een coach in te schakelen, weet je je eigen leiderschapsstijl te ontwikkelen.

Hulp van een coach nodig

Spreken deze voordelen je aan? Via coachfinder.nl, kun je snel de juiste coach vinden. Met hulp van deze coach ontwikkel je jouw eigen leiderschapsstijl en kun je die direct toepassen binnen je huidige functie als leider.

Vind jouw ideale leiderschapscoachBekijk alle leiderschapscoaches

leiderschapsstijlen