Door de juiste vragen te stellen, helpt een coach cliënten verder in hun ontwikkeling. In deze aflevering vertelt coach Eric Fiolet over zijn gesprek met Lorenzo (37) en de vraag die voor een doorbraak zorgde. Dit artikel verscheen eerder in Psychologie Magazine.
Ook van zijn vriendin krijgt hij vaak opmerkingen over waarom hij bepaalde zaken juist zo aanpakt. Het heeft hem onzeker en gestrest gemaakt. Dat zie ik terug in zijn uitstraling: zijn schouders hangen laag, zijn blik is gespannen.
Lorenzo heeft het gevoel dat hij niet voldoet aan wat ‘normaal’ is. Hij wil een manier vinden om zich minder te laten raken door het commentaar, maar tegelijkertijd twijfelt hij aan zichzelf. Misschien is hij inderdaad raar en moet hij zijn gedrag aanpassen? Ik begrijp dat hij hier nog nooit echt met anderen over heeft gepraat. Hij is er altijd vanuit gegaan dat hij de vreemde eend in de bijt is. Het is niet bij hem opgekomen dat iets op een andere manier doen óók ‘normaal’ kan zijn.
Perfectionistisch
Zijn vriendin heeft vooral moeite met bepaalde gewoonten, vertelt hij. ‘Ik vind het bijvoorbeeld fijn als het bestek recht ligt als we gaan eten.’ Het lijkt erop dat hij vrij perfectionistisch is en obsessief-compulsieve trekken heeft. Ik vraag hem: ‘Maar wat vind je zelf niet goed aan je gedrag?’ Lorenzo zwijgt. ‘Is het voor jóú een probleem?’ vraag ik. ‘Nee…’ zegt hij weifelend. En dan wat zelfverzekerder: ‘Nee, ik vind het gewoon fijn als dingen er mooi uitzien.’
Ik geloof wat hij zegt: hij lijdt er niet onder. Toch laat zijn omgeving hem niet met rust. Blijkbaar straalt hij iets uit wat ervoor zorgt dat anderen zich vrij voelen om hem te becommentariëren. Misschien is het wel de angst om anders te zijn, die hem kwetsbaar maakt.
Niet fout, maar anders
Lorenzo is meteen met zijn vriendin in gesprek gegaan, vertelt hij de volgende keer. ‘Vind je me oké zoals ik ben?’ heeft hij gevraagd. Ze had bevestigend geantwoord. Daarna hebben ze afgesproken dat ze voortaan alleen commentaar levert als ze ergens last van heeft.
We besluiten vanaf nu als uitgangspunt te nemen: wat als jij helemaal oké bent? Ik zie aan Lorenzo hoe het bijna letterlijk lucht geeft. Hij doet het niet fout, maar alleen ánders.
De keer erna vertelt Lorenzo hoe hij bij een vriend thuis heeft gevraagd of hij een schilderij mocht recht hangen. Hij had er lachend aan toegevoegd: ‘Ik hoop dat je het niet erg vindt, ik heb nu eenmaal zo mijn eigenaardigheden.’
Minder angstig
Het besef dat er niets mis met hem is, is snel ingedaald. Ik vermoed dat dit komt omdat hij diep vanbinnen al achter zijn gedrag stond. Hij had alleen bevestiging nodig, een duwtje in de rug. Sinds Lorenzo minder onzeker is over hoe hij de dingen aanpakt, is het commentaar van anderen afgenomen. Alsof hij met zijn nieuwe houding op een subtiele manier respect afdwingt. En hoewel dat zijn baan minder stressvol maakt, heeft hij besloten om zichzelf een werkomgeving te gunnen waarin hij echt goed past. Dat hij die stap al halverwege ons traject aankondigt, geeft me goede moed: hij is hard op weg zichzelf te worden.
Lorenzo heet in werkelijkheid anders.
Over de coach Eric Fiolet
Eric Fiolet is life- en loopbaancoach. Hij helpt bij het vinden van balans, focus en een eigen koers.
Voldoen aan de norm
‘De vraag “Is het voor jou een probleem?” confronteert mensen met normen die ze bewust of onbewust met zich meedragen,’ vertelt coach Eric Fiolet. ‘Met name bij mensen die geneigd zijn te pleasen, heeft de vraag veel impact. Het is een uitnodiging tot zelfonderzoek: wie ben ik en waar sta ik voor? Maar het roept ook vragen op als: wie hoor ik te zijn en wat verwachten anderen van me?
Het is heel menselijk om bij een groep te willen horen en je daarom aan te passen aan “de norm”. Dat is nu eenmaal veiliger dan alleen staan. Toch is mijn advies om je niet te veel te conformeren. Kies liever een omgeving die je om je eigenheden respecteert en waardeert. Anders houd je het gevoel een cirkel te zijn die in een vierkantje probeert te passen. En dat kost onnodig veel energie en kan leiden tot stress.’
