Voor ondernemers is de zaak vaak hun ‘kindje’. Bijna letterlijk, als we onderzoekers van de universiteit van Helsinki mogen geloven. Zij legden in 2017 mannelijke ondernemers onder de MRI-scan en ontdekten dat bij hen dezelfde hersengebieden oplichten bij het zien van een foto van hun bedrijf als bij een foto van hun kind. Niet zo gek dus dat je als ondernemer alles overhebt voor je zaak. Maar wat als het je toch niet lukt om een goede omzet te halen? Of als het privé niet lekker loopt en jijzelf of je gezin in de verdrukking komen? Een ondernemerscoach kan je helpen.
Ondernemerscoach voor zakelijke of persoonlijke groei
Onder de titel ondernemerscoaching of business coaching vallen heel verschillende aandachtsgebieden. Dus bedenk van tevoren welk type ondernemerscoach jou aanspreekt en kan helpen.
Sommige coaches kijken vooral naar de financiën of de bedrijfsmatige processen. Bij hen kun je bijvoorbeeld terecht met de vraag hoe je de marges op je producten kunt vergroten of je onderneming kunt laten groeien. Andere houden zich ̶ vaak onder de noemer executive coaching ̶ juist bezig met de persoonlijke groei van de ondernemer.
Als relaties lijden onder je werk
Jasper Vreugdenhil behoort tot die laatste categorie ondernemerscoaches. Met zijn bedrijf Inzicht geeft hij verschillende NOBCO-geaccrediteerde leiderschapstrainingen en coacht hij ondernemers. ‘Veel ondernemers komen binnen met vragen in de relationele sfeer,’ zegt Jasper. Er gaat bijvoorbeeld zo veel aandacht naar hun bedrijf, dat hun levenspartner ontevreden wordt. Of ze belanden steeds weer in een machtsstrijd met hun zakenpartner. Of het contact met hun personeel of klanten blijkt weerbarstiger dan ze zouden willen.’
Betere ondernemer
‘Dan kom je al snel bij het thema: waarom gedraag ik me zoals ik doe?,’ zegt Jasper. ‘Ik zoom dan in op het herkennen van dat eigen gedrag, emoties, overtuigingen en automatismen. Want als je daar goed zicht op hebt, kun je heel bewust op bepaalde situaties reageren, in plaats van uit een reflex. Je krijg door dat bewustzijn meer vrijheid van handelen en dat maakt je een betere ondernemer.’ Wat dat betreft lijkt het coachen van ondernemers erg op bijvoorbeeld coachen op persoonlijk leiderschap.
Twee typen ondernemers
‘Wat mij betreft wijkt coaching voor ondernemers vooral af van andere coachingsvormen door de ondernemers zelf. Het is een bepaald type mens,’ vertelt Jasper. ‘Ik zie hierin grofweg twee groepen: de ondernemende mensen en de échte ondernemers.’
Ondernemende mensen kunnen ̶ soms bijna per ongeluk ̶ een heel succesvol bedrijf opbouwen doordat ze iets doen waar ze plezier aan beleven en goed in zijn. Maar in de basis zoeken ze vaak zekerheid.
Echte ondernemers zijn uit een ander hout gesneden. Zij willen vooral presteren, vooruit komen in het leven en nemen juist graag risico’s. Die instelling maakt ze vaak succesvol, maar kan ook voor problemen zorgen. Zo krijgt de opbouw van hun bedrijf of eenmanszaak soms te lang voorrang op hun sociaal-emotionele ontwikkeling of gezinsleven.’
Betrouwbare business coach
Of een business coach betrouwbaar is, valt lastig vast te stellen. Er is namelijk geen apart keurmerk voor. En er is ook geen specifieke methodiek die het beste resultaat geeft bij ondernemers.
‘Wel is het fijn als de coach vaardig is in systemisch werken,’ zegt Jasper. ‘Dan is er ook aandacht voor de invloeden vanuit het bedrijf zelf. Zeker bij een onderneming die al jaren actief is of bij een familiebedrijf is dat belangrijk.’
En ben je, zoals veel ondernemers, best een beetje eigenwijs, dan kan provocatief coachen de verwarring creëren die nodig is om je rotsvaste overtuigingen te onderzoeken.
Ondernemerscoach die stevig in z’n schoenen staat
Maar het belangrijkste vereiste voor een effectieve business coach is dat hij kan omgaan met echte ondernemers. Jasper: ‘Als ondernemer denk je in mogelijkheden, wil je graag vooruit en ben je bereid om daarvoor spannende stappen te zetten in je persoonlijke ontwikkeling. Maar waarschijnlijk kun je ook behoorlijk dominant uit de hoek komen en een coach flink testen. Kies dus vooral een ondernemerscoach die stevig in zijn schoenen staat.’
Ondernemers minder vaak burn-out
In 2018 kreeg 1,3% van de werknemers met een vast contract een burn-out, bij zelfstandig ondernemers was dit slechts 0,6%, meldt TNO in het tweejaarlijkse onderzoek Arbobalans . Dat zelfstandigen minder vaak opbranden, komt volgens de onderzoekers doordat ze meer autonomie ervaren in hun werk. Ondernemers hebben de vrijheid om zaken die ze niet aanstaan naar hun hand te zetten.
Maar krijgt een ondernemer eenmaal een burn-out, dan zijn de gevolgen groter. Er is geen vangnet. Zo ontbreekt doorgaans de personeelsmanager die een reïntegratietraject voor ze opstart. En met name kleine ondernemers lopen flinke financiële schade op als ze niet kunnen werken. Want volgens het CBS heeft amper 20% van de zzp’ers een arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Direct aan de slag met een ondernemerscoach?
